De Griekse Folkloristische Dansgroep Pegasus werd in 1963 opgericht door jonge Griekse migranten uit Utrecht (YouTube video 12 minuten) in Nederland. De dansgroep bestond in het begin uit een vriendengroep zonder naam.
Op de Griekse bevrijdingsdag 25 oktober 1963 kwamen zij voor het eerst officieel bijeen om, met geleende kostuums, traditionele dansen uit te voeren. Met wat geld van de stichting Bijstand Buitenlandse Werknemers (tegenwoordig MIU) en met hulp van Ria en Tom Jansen, Maritsa Dimitopoulos en Dimitra Sideris-Panagopoulou (foto rechts) konden de eerste tsolias-kostuums (Grieks nationale kostuum met de bekende witte plooirok) voor de mannen worden genaaid.
Dimitra Sideris-Panagopoulou (1923-1999) en Nikos Sideris (1920-1997) waren één van de medeoprichters van Pigasos en zijn jarenlang de motor achter de dansgroep geweest. De mythologische naam Pegasus kreeg de dansgroep toen tante Beatriki uit Athene bij Dimitra en Nikos Sideris op bezoek kwam. Het vliegende paard Pegasus is het symbool voor de dichtkunst en creatieve kunst.
Van het geld dat de groep met hun optredens verdienden maakten en kochten ze nieuwe kostuums. Mevouw Dimitra Sideris-Panagopoulou ging zelfs langs dorpen in Griekenland om traditionele klederdrachten te kopen voor de dansgroep.
In 1964 ging de filmhit 'Zorba de Griek', met Antony Quinn en Irini Papas in de hoofdrollen, in première in Nederland. De film was gebaseerd op het gelijknamige boek van Nikos Kazantzakis en met filmmuziek geschreven door Mikis Theodorakis. Vooral de dansscene uit de film met de beroemde woorden van Zorba (Antony Quin) tegen zijn vriend (Alan Bates): "Dance? Did you say... DANCE?! Come on my boy, Together! Lets go!" en vervolgens de dans op de mooie muziek, leidde tot een ware rage om de Sirtaki-dans, de Griekse muziek en het land Griekenland te leren kennen.
In datzelfde jaar ontving Pegasus zelfs een brief van de toenmalige Griekse ambassadeur in Den Haag. De heer Grívas-Gardikiòtis: Hierbij delen wij u mede dat, dankzij de grote inspanningen van uw gezelschap Pigasos, de succesvolle uitvoeringen van onze Griekse dansen en de verbreiding daarvan onder een groot aantal Nederlanders, het toerisme van Nederlanders in Griekenland dit jaar met 30 procent is gestegen.
Onze hartelijke gelukwensen en veel succes voor de toekomst!
Het Griekse Trio Hellinique, dat zich in de jaren zestig in Nederland vestigde, oogste een hit met La Danse de Zorba (1965). Maar ook de liedjes van zangers als Nana Mouskouri en Demis Rousos stonden hoog genoteerd in de Top 40. En in ontelbare plaatsen in Nederland demonstreerden de Utrechtse Grieken de filmdans en dansen van Griekenland.
Na verloop van tijd ontstond er zelfs een orkest met instrumenten uit de verschillende streken van Griekenland. De groepsleden leerden elkaar de dansen uit hun geboortestreek, zoals dat in de dorpen van Griekenland ook ging.
Griekse dansgroep Pegasus werd steeds bekender en het gezelschap werd opgedeeld in twee groepen: een optreedgroep en een beginners groep. Deze beginners werden dan op den duur weer gevorderd. In de groep zaten door de populariteit van het Grieks dansen ook Nederlanders. Zo werd Pegasus een symbool van de verbroedering en harmonische coëxistentie op basis van de Griekse dans.
Pegasus trad op in theaters in binnen en buitenland, kwam zelfs op televisie. Aan het einde van elke voorstelling vroegen de leden van Pegasus het publiek naar voren te komen en mee te dansen. Iets wat tot op de dag van vandaag nog gebeurt.
Heel belangrijk was ook de bereidwillige hulp van Elèni Tsaóuli, de beroemde Griekse danslerares, oprichtster en directrice van het volksdansgezelschap 'Elèni Tsaóuli', die in Griekenland grote faam genoot om haar nauwkeurige werk en haar onderzoek naar Griekse dansen. Zij toonde zich zeer geïnteresseerd in Pigasos - een grote eer! - en ze kwam naar Nederland. Ze gaf les en liet kostuums uit Griekenland komen.
Na haar dood werd haar werk voortgezet door haar assistente, opvolgster en vriendin mevrouw Plousía Liakatá (foto rechts onder). Ook zij kwam vele jaren naar Nederland om dansles te geven en te helpen met het naaien van kostuums.
Een andere belangrijke danser voor de dansgroep was mevrouw Sirma Papadamakis (1934-2018). Jarenlang zette zij zich in voor de dansgroep, gaf haar eigen traditionele kleding in bruikleen, het maken en repareren van kostuums en hielp zij tot op hoge leeftijd met de voorbereiding van optredens. Haar traditionele kleding was haar eigen bruidsschat, die zij nog had gedragen als jong meisje in de jaren vijftig in haar dorp Assimenion in Thracie, Noord-Griekenland. Sirma is te zien als jong blond meisje, links op de middelste foto hieronder.
Op 29 september 1980 werd Stichting Pigasos opgericht door Dimitra Sideris-Panagopoulou (foto hierboven meest links). De stichting is gezeteld in Utrecht en opgericht voor onbepaalde tijd. Een stichting is geen democratische vorm, maar dankzij de stichting waren de kostuums beter beschermd. De verantwoordelijkheid lag nu niet meer bij een paar actieve dansers, maar bij een officieel bestuur van tenminste drie personen met een doel dat was vastgelegd in de statuten.
1. De stichting heeft ten doel het verbreidenvan de kennis van de liefde voor de griekse volkskunst in haar vele verschijningsvormen (in en buiten Griekenland) en alles wat met het vorenstaande verhand houdt en daartoe bevordelijk kan zijn.
2. De stichting tracht dit doel te bereiken door al datgeen te doen of te laten verrichtien wat naar oordeel van haar bestur noodzakelijk, nuttig en/of wenselijk is.
Voor 1980 werd voornamelijk de naam Grieks Folkloristische Dansgroep Pegasus gebruikt. Vanaf 1980 wordt meestal de Griekse benaming Stichting Pigasos gebruikt. Stichting Pigasos staat bij de Kamer van Koophandel geregistreerd met het KVK nummer 41179704. 90011 - Beoefening van podiumkunst.
Pigasos 60 jaar
In 2023 viert de dansgroep alweer haar 60-jarig jubileum. Zestig jaar dansen; hele gezinnen, meerdere generaties, hebben leren dansen bij Pigasos. Sommige dansers leerden elkaar kennen op de dansgroep en trouwden met elkaar. Pigasos is lange tijd de enige plek geweest waar de Griekse jeugd bijeen kon komen. Het samenkomen om te dansen heeft hen geholpen om ook hun Griekse identiteit te behouden.
Pigasos bestaat nog steeds. De dansgroep levert nog steeds een belangrijke bijdrage aan de geschiedenis van het Grieken in Utrecht en in Nederland en de verspreiding van de Griekse cultuur, dans en muziek.